Burgerlijke ongehoorzaamheid op zee – Drie jaar Alarm telefoon

Ervaringen analyses en interviews vastgelegd in brochure In solidarity with migrants at sea! The Alarm Phone 3 years on

Oktober 18, 2017
3y_ap_intro_welcomeunited-1024x576            Geen “Frontex maar Veerboten wagen” op de We’ ll come United Demonstratie in Berlijn op 16 september 2017 (Photo: Mazlum Demir)

Op 25 juni 2017 , zoals zo vaak daarvoor gebeurde, ontving ons alarmtelefoon team een bericht van Vader Mussie Zerai. Hij was gewaarschuwd door migranten op een boot in nood waar zo’n 100 mensen aan boord waren. Ze waren vertrokken uit Al Khums in Libie en bevonden zich in een gebied ver verwijderd van de zogenaamde Search and Rescue zone’ s waar verschillende NGO schepen actief waren. Terwijl het alarm telefoon team ze snel en vaak probeerde te bereiken slaagden zij er niet in, wat wel lukt was om het tegoed op hun telefoon van een afstand op te laden zodat zij contact konden blijven houden met de buitenwereld. En dat er contact was dat konden we waarnemen aan het steeds meer dalende tegoed op hun telefoon. We informeerde het  Italiaanse kustwacht coördinatie centrum in Rome en namen contact op met de Moonbird, een door Sea watch en het Humanitaire piloten initiatief gestart zoek verkeningsinitiatief. We stuurden hun de GPS locatie van de boot en zij beloofden in dat gebied een zoektocht te starten. Kort daarna het vliegtuig van de NFGO vertrok en vond het schip in de buurt van de opgegeven locatie, en gaven de nieuwe locaties door aan ons en aan de autoriteiten. Enkele uren later ontvingen wij een bevestiging dat de boot met alle mensen aan boord gered was.

Deze zaak was 1 van de 1840 zaken van de  Watch the Med Alarmtelefoon waar wij in onze eerste 3  operationele jaren mee te maken hebben gehad. Deze zaak is , net als vele andere zaken, exemplarisch voor een nieuwe vorm van activisme , 1 waarbij een diverse groep van actoren, waarvan sommige onbekenden zijn van elkaar, samenkomen  en een complexe solidariteitsketting vormen met als doel om razendsnel te interveniëren en hun te ondersteunen die zeegrenzen oversteken.

Vader Zerai wereld wijd bekend binnen de Oost Afrikaanse gemeenschap en diaspora, ontving een SOS bericht van een boot en alarmeerde een van onze vele shift teams die opereren vanuit landen in heel Europa vanuit noord Afrika en Turkije. Aangezien veel zogenaamde Search and Rescue schepen  buiten het SOS gebied van deze boot actief waren, alarmeerde wij de Moonbird, crew die vanuit Malta opereren, en zetten zo een lucht verkenningsoperatie in gang. Deze nieuwe samenwerkings- verbanden zowel op de grond als in de lucht hebben als doel en dragen bij aan zogenaamde Freedom of Movement en Safe passage van migranten. Deze nieuwe vormen van solidariteit komen niet uit de lucht vallen maar vloeien voort uit de tomeloze wil en energie vanuit Grassroot organisaties om samen te werken in de strijd tegen  het Europese Grenzenregime.

Onze Alarm telefoon ging van start op 11 oktober 2014 en is nu meer dan drie jaar 24/7 operationeel. 11 oktober 2017 was het de vierde “ verjaardag “ van een afschuwelijk scheepsramp waarbij meer dan 260 gestorven zijn, of beter gezegd:Where left to die. Italiaanse en Maltese autoriteiten   waren op de hoogte van de positie van dit schip en van de situatie aan boord maar vertraagde willens en wetens de reddingsoperatie waardoor deze afschuwelijke tragedie kon plaats vinden. En zijn ook direct verantwoordelijk hiervoor.
De afgelopen drie jaar zijn we getuige geweest en hebben onderdeel uitgemaakt van onvoorstelbare en ongelooflijke gebeurtenissen, van de onvoorspelde massale grens overschrijdingen in 2015 toen meer dan een 1 miljoen mensen hun boot tocht overleefden en vele van hun te voet verder trokken Europa in, de gewelddadige pogingen om de Balkan route te sluiten, waarin maritieme migratie in de Egeïsche zee werd bestreden  door omstreden Deals te sluiten, tot het op uiterst cynische wijze in diskrediet brengen en  criminaliseren van NGO’ s die bezig zijn met uiterst belangrijke zoek en reddingsoperaties op zee in 2017. Dit terwijl de hele tijd het dodental in het Middellandse zee gebied  schrikbarend blijft stijgen meer dan 11000 doden waren er in de afgelopen paar jaar officieel geregistreerd, maar hoeveel mensen er daadwerkelijk zijn gestorven zal onduidelijk blijven.

Op dit moment hebben we te maken met ongekende repressie, of wat we zouden kunnen beschrijven als een “roll back” van het Europese grenzen regime. Als reactie op de massale doorbraak van de grenzen voornamelijk  2015  en begin 2016, zijn we er nu getuige van  hoe de EU samen met haar Lidstaten op uiterst Cynische wijze grenzen aan het versterken is en obstakels aan het opwerpen zijn om vrijheid van beweging tegen te gaan. Door ondermeer samen te werken met dictatoriale regimes en de buiten grenzen van Europa te verplaatsen naar landen als Mali, Niger en Soedan, door het criminaliseren van NGO’ s, door buiten grenzen te militariseren, en door het aanscherpen van het Dublin verdrag geeft de EU vorm aan deze zogenaamde “Roll back”.

Deze maatregelen worden in Europa gemengd ontvangen, waar sommige staan te applaudisseren of roepen om nog verder gaande repressieve maatregelen,  organiseren andere zich en komen hier tegen in opstand. Je kunt stellen dat er een sterke polarisering binnen de samenleving plaatsvind. In dit klimaat van repressie en van onduidelijkheid maar ook van toenemend collectief solidariteit organisatie en verzet gaan wij door met ons werk  van ; vastleggen, netwerken en interveniëren.

Verschillende nationale en Europese actoren proberen het werk van zogenaamde SAR NGO’ s onmogelijk te maken en ze weg te jagen uit het Middellandse zee gebied.  Zodat er een gebied ontstaat waar migranten ongezien slachtoffer worden van de straffeloze acties uitgevoerd door deze actoren. Is dit cynisch ja maar helaas wel de realiteit. Dit is precies de reden waarom onze mogelijkheid als alarmtelefoon om te kijken, luisteren, en om burgerlijk ongehoorzaam op te treden daar waar nodig,  in het leven is geroepen en noodzakelijk is.

We weten dat mensen zullen blijven migreren, ondanks de zogenaamde “ Roll back” en steeds meer gewelddadige grenzen en gevaarlijke paden die worden opgeworpen en moeten worden genomen. In onze tijden van onrust, conflicten, oorlog en economische uitbuiting zijn redenen om een grens over te steken veelzijdig – er zijn gewoon zoveel mensen die willen, en moeten ontsnappen. Wanneer honderden door de hekken van de Spaanse enclaves in Marokko breken of met de boot in het zuiden van Spanje aankomen en ‘Boza!’ Schreeuwen, wanneer boten op de Griekse eilanden komen ondanks de overeenkomst tussen de EU en Turkije of wanneer duizenden aan de gruwelijke omstandigheden in Libië ontsnappen en aankomen in Italië, stuk voor stuk  tonen ze aan dat ondanks repressie migratie haar wegen vindt. Het is hun kracht en strijd die ons activisme inspireert, hun vastberadenheid, die onwillig is om te buigen voor wat soms een onoverkomelijke grensapparaat lijkt. Niet alleen langs de Middellandse Zee, maar ook veel verder in het zuiden en het oosten, in landen van herkomst organiseren groepen en gemeenschappen zich om onbevoegde grensoverschrijding mogelijk te maken  en te ondersteunen.

Terwijl de EU barrières bouwt, mobiliseren wij langs de oevers van de Middellandse Zee aan beide kanten om bruggen te creëren. De waarde van het Alarm telefoonproject kan niet alleen worden afgemeten aan het het aantal noodoproepen dat het ontvangt, maar ook aan de vele initiatieven, netwerken en projecten die het heeft ondersteund of geholpen. Wij zien de Middellandse Zee niet als een dodelijke grenszone, maar een ruimte van ontmoeting, verbinding en gemeenschap. Naast ons dagelijks ondersteuningswerk  van mensen die onderweg zijn via ons telefoonactivisme, zijn er zusterprojecten opgetreden, waaronder de Desert Phone, Missing at Borders en Boza Tracks, die ook in onze bijgesloten brochure worden gepresenteerd. We hebben daarnaast deelgenomen aan campagnes die de dramatische situatie in het Middellandse-Zeegebied aankaarten en tegen gaan. Eind september 2017 organiseerden onze Tunesische Alarmtelefoonleden bijvoorbeeld een grote conferentie in Tunis, waar migranten-gemeenschappen, activisten en NGO’s uit Noord-Afrika en elders samen kwamen om te spreken over ‘Migratiebewegingen rondom de Middellandse Zee, onder het motto:  Realiteiten en Uitdagingen’ . Ongeveer dezelfde tijd in Berlijn, meer dan 1.500 kilometer verderop, vond er een grote demonstratie plaats onder het motto ‘‘We’ll Come United’’ ter herdenking aan de “ March of Hope”  . De mars van migranten die twee jaar geleden door verschillende Europese grenzen brak en daarmee de ‘lange zomer van migratie’ ingang zette die Europa veranderde.

Net zoals het Alarmtelefoon netwerk zelf, is deze brochure een collectie van verschillende artikelen. Het biedt analyses van de situaties in de drie belangrijkste mediterrane regio’s en reflecties over enkele van de gedenkwaardige ervaringen die we de afgelopen drie jaar hebben mee gemaakt. Het bevat interviews met sommige leden, onze vrienden, kameraden, contactpersoon of migranten  die we in noodgevallen tegenkwamen, waarin zij gehoord worden, en het geeft een overzicht van de verschillende netwerken en zusterprojecten waarbij de alarmtelefoon betrokken is.

Laten we verder gaan!
De WatchTheMed Alarm telefoon!